Onderzoek naar duurzame onttrekking uit zoetwaterbellen in Zeeland
Door klimaatverandering komen extreme weersomstandigheden steeds vaker voor in Nederland. De landbouw ondervindt daarvan ook problemen; zowel droogte als verzilting in de kust gebieden zijn nu al terugkomende begrippen bij agrariërs. Het is daarom van belang om nu, en in de toekomst slim met het beschikbare zoet water om te gaan in de landbouw.
Binnen het project op ’t Hof, in Zeeland, is Acacia Water bezig met een zoetwater vraagstuk voor de landbouw. Grote delen van Zeeland hebben geen externe zoetwater aanvoer en zijn geheel afhankelijk van regenwater dat opgeslagen is in de bodem. Door heel Zeeland bevindt dit regenwater zich onder andere in de vorm van zoetwaterbellen van verschillend formaat. In de grotere bellen (>15 m) worden de afgelopen jaren diepdrains aangelegd waarmee water kan worden ‘geoogst’ om het land te irrigeren. Bij de grotere zoetwaterbellen kan op deze manier duurzaam water worden onttrokken, dat wil zeggen, het water dat onttrokken wordt, wordt ook weer aangevuld. Daardoor krimpt de zoetwaterbel niet.
Er zijn echter ook kleinere zoetwaterbellen waar nog geen diepdrains worden aangelegd omdat er van uitgegaan wordt dat uit deze bellen niet duurzaam onttrokken kan worden. In dit project wordt onderzocht of kleinere zoetwaterbellen ook duurzaam kunnen worden beheerd en onder welke voorwaarden dat mogelijk is. Daarnaast wordt binnen dit project inzicht gegeven of toedienen van (het gewonnen) water met een ondergronds drip irrigatie in een goed doorlatende bodem mogelijk is.
Om antwoord te krijgen op bovenstaande vragen wordt er op de locatie bij op ’t Hof een pilot uitgevoerd waarbij uit een kleine zoetwaterbel onttrokken word en waarbij water wordt toegediend met een ondergronds drip irrigatie systeem. Er worden verschillende variabelen gemonitord om de effecten van de ingrepen te kunnen bepalen. Zo wordt de grondwaterstand gemeten door middel van peilbuizen en meten bodemvochtsensoren de hoeveelheid water in het bovenste gedeelte van de bodem. Daarnaast worden er meermaals geofysica metingen uitgevoerd waarbij de ondergrond en onder andere het zoet zout grensvlak in kaart wordt gebracht. Deze gegevens worden gebruikt om de hoofdvragen te beantwoorden.
Naast monitoring worden er ook modelberekeningen uitgevoerd om onder andere te achterhalen bij welk debiet er nog duurzaam onttrokken kan worden. Met het model kunnen meerdere scenario’s worden doorgerekend waardoor het ook inzichtelijker wordt in welke fysische omstandigheden er duurzaam onttrokken kan worden.
